İŞ GÜVENLİĞİ UZMANLIĞI NEDİR?

Peki bu çalışmaları kimler, nasıl yapacaklardır. Bununla ilgili yasal düzenlemeler 30.06.2012 tarihinde yayınlanan 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nda ve bu kanuna göre çıkartılan yönetmeliklerde gösterilmiştir.

Bu kanuna göre, işyerlerinde işverenlere, işveren vekillerine ve en önemlisi çalışanlara, iş güvenliği eğitimlerinin verilmesinin yanında, işyerinde güvenli çalışma ortamının yaratılması için rehberlik görevini yapmak üzere iş güvenliği uzmanlığı kurumu tanımlanmış olup, bu kurum sağlam temeller üzerine oturtulmuştur. Peki bu ihtiyaç nereden doğmuştur. Ölümlü iş kazalarında Türkiye, Avrupa’da birinci, Dünya’da ise üçüncü sırada yer almaktadır. SGK verilerine göre 2013 Yılında iş kazası sonucu 1175 işçi hayatını kaybetmiş, ayrıca 2459 işçi ise iş kazası ve meslek hastalığı nedeniyle sürekli iş göremez hale gelmiştir. Ayrıca, iş kazası sonucu geçici iş göremezlik nedeniyle iş gücü kayıplarının maliyeti ise rakamlarla ifade edilemez boyutlara ulaşmıştır. Ülke ekonomisi açısından altından kalkılamaz maliyetlere ulaşan iş kazaları nedeniyle Avrupa Birliği sürekli olarak ülkemize yaptığı baskıların sonucunda İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu çıkartılmıştır. Bu kanuna göre, halen 1 çalışanı olan tüm işyerlerinde, risk değerlendirmesi, acil eylem planı yapılması ve çalışanlara iş güvenliği eğitimi verilmesi yasal zorunluluk haline gelmiştir. Ayrıca, halen 50 ve üzerinde çalışanı olan tüm işyerleri ile 50’nin altında çalışanı olan tehlikeli ve çok tehlikeli risk grubuna giren işyerlerinde, 1 Temmuz 2016 tarihinden itibaren de 50’nin altında çalışanı olan az tehlikeli işyerleri ile kamuya ait (memurların çalıştıkları) işyerlerinde iş güvenliği uzmanı çalıştırmak zorunlu olduğu için, iş güvenliği uzmanlığı günümüzün en geçerli mesleği haline gelmiştir. Kesinlikle, iş güvenliği uzmanlarının iş bulmak gibi bir problemi olmayacaktır.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nda 30 yıl iş müfettişi (sosyal) olarak çalışıp emekli olmuş birçok meslektaşımız, emekli olduktan sonra iş güvenliği uzmanı olmak için yeniden üniversite sınavına girerek, 2 yıllık iş güvenliği meslek yüksek okullarında öğrenci olarak okumuşlardır. Bunların arasında mezun olarak, sınava girip uzmanlık belgesini alanlar vardır. 6495 sayılı Yasa ile yapılan değişiklikle sosyal iş müfettişlerine de iş güvenliği uzmanlığı belgesi verildiği için, artık bu müfettişlerin ikinci kez üniversite okumalarına gerek kalmamıştır. İş güvenliği uzmanlığı mesleğinin önemini bilenler, 60 yaşından sonra üniversitede öğrenci olmayı göze almışlardır. Peki neden? Bu sorunun yanıtı, 01.07.2016 tarihinden itibaren iş güvenliği uzmanından hizmet almayan hiçbir işyeri kalmayacak olmasıdır.

Salih YANIK
Emekli İş Başmüfettişi